آتشفشان یا سیارک؛ کدام یک مقصر انقراض دایناسورها است؟
احتمالا یک سیارک یا دنبالهدار، آتشفشانهای جنوب هند را در 66میلیون سال پیش احیا کرده؛ اما نقش آنها در انقراض دایناسورها چیست؟
دانشمندان تاریخ دقیقتری را برای جریانهای گدازه آتشفشانهای دکنتراپ تعیین کردند که اوج فعالیتهای آن بسیار نزدیک بهزمان اصابت سیارک یا دنبالهداری است که 66میلیون سال قبل وقایع انقراض بزرگی را رقم زد. براساس اطلاعات جدیدی که در ژورنال ساینس منتشر شده، به احتمال قریب به یقین اصابت سیارک یا دنبالهای در 66میلیون سال قبل عامل فورانهای آتشفشان عظیمی در هند و در سمت دیگر دنیا و دور از مکان اصابت جسم آسمانی در دریای کارائیب بوده است. با اینکه این دو فاجعه همزمان رخ داده؛ اما سهم آنها در انقراض جمعی و نابودی دایناسورها و بسیاری دیگر از انواع حیات مشخص نیست.
تمرکز این پژوهشها روی جریانهای گدازهی بزرگی است که در فواصل زمانی معینی در تاریخ زمین فوران کردهاند و اینکه چگونه آنها اتمسفر را تغییر دادند و چه تاثیری در دگرگونی زندگی سیاره زمین داشتند. دراین پژوهش، دانشمندان دانشگاه برکلی کالیفرنیا دقیقترین و صحیحترین تاریخ ممکن را برای زمان وقوع آتشفشانهای هند تعیین کردند که با پایان دوره کرتاسه یا مرز کرتاسه - پالئوژن همزمانی دارد. فعالیت آتشفشانی که یکی از بزرگترین سیلهای بازالتی معروف به دکنتراپ هند را خلق کرده است. میلیونها سال متوالی فورانها با فشار جریانهای گدازه به فواصلی معادل 500کیلومتر به روی مناطق جنوبی شبه قاره هند پخش میشدند و به این طریق در بعضی از نقاط دکنتراپی با ضخامتی نزدیک 2کیلومتر ساخته شد.
پل رنه پروفسور زمین و سیارهشناسی دانشگاه برکلی و مدیر مرکز زمینگاهشناسی و نویسنده ارشد این مطالعه میگوید:
اکنون که تاریخسنجی از دکنتراپها در مکان زیاد و مختلفی انجام شده میتوانیم ببینیم که توزیع گدازه در همه جا مشابه بوده است. من میخواهم با اعتمادبهنفس زیادی بگویم که فوران در طی 50 هزار و شاید 30 هزار سال از اصابت رخ داده است؛ بهمعنی همزمانی آنها با درنظرگرفتن یک حاشیه خطا است که این تأیید با ارزشی بر فرضیهای است که بر تاثیر اصابت بر جریانهای گدازه اشاره دارد.